Język chiński - dialekty

Język chiński to grupa wzajemnie ze sobą powiązanych, aczkolwiek nie zrozumiałych dla siebie odmian języka. We wspomnianej grupie znajdują się: fāngyán (odmiany regionalne), dialekty oraz pozostałe odmiany języka chińskiego.

Zakłada się, że jedną odmianą chińskiego posługuje się co najmniej 1.2 biliona ludzi.

Język chiński, podobnie jak jego wszystkie odmiany, zaliczany jest do rodziny języków sino-tybetańskich. Co ciekawsze, każda odmiana posiada mniej lub bardziej dźwięko zrozumiałe dialekty i sub-dialekty.

Charakterystyka

Cechą wspólną wszystkich odmian języka chińskiego jest tonalność – każda sylaba, w zależności od sposobu wypowiadania, posiada kilka różnych znaczeń. Przykładowo, język mandaryński ma 4 tony, język kantoński od 6 do 9 tonów, a język tajski 7 tonów.

Osoby, które nie posługują się daną odmiana języka chińskiego, zazwyczaj nie potrafią go zrozumieć. Nie mniej jednak, mieszkańców Chin i Tajwanu, którzy nie posługują się standardowym językiem mandaryńskim jako swoim pierwszym językiem, potrafią zrozumieć przynajmniej część przekazywanej w odmianie treści.

Warto zaznaczyć, że w Hongkongu i Makau językiem mandaryńskim posługuje się niewielu mieszkańców, a z mieszkańcami innych części Chin komunikują się w języku angielskim.

Do głównych odmian języka chińskiego należą:

- Pŭtōnghuà (język mandaryński) – zakłada się, że tym językiem posługuje się ponad 1,3 biliona ludzi, jest to podstawowy język urzędowy, stosowany także w mediach i systemie szkolnictwa w Chinach i Tajwanie, jak również jeden z czterech języków oficjalnych w Singapurze.

- Wú – język ten jest używany w prowincjach Zhejiang i Jiangsu, a także w Szanghaju i Hongkongu, szacuje się, że jest on stosowany przez około 90 milionów ludzi. Do głównych dialektów języka wú należy dialekt szanghajski i dialekt Suzhou.

- Yuè (język kantoński) – używany przez mieszkańców prowincji Guangdong i Guangxi, na wyspie Hainan w Chinach, a także w Hongkongu, Makau, Singapurze, Malezji i wielu innych krajach. Zakłada się, że tym językiem posługuje się około 70 milionów ludzi w prowincjach.

- Mĭn Nán (język minnański) – stosowany m.in. w południowej części prowincji Fujian w prowincji Guangdong, na południu wyspy Hainan, w południowej części prowincji Zhejiang i Jiangxi, a także na Tajwanie, Singapurze i wielu innych krajach.

- Jìnyŭ – posługuje się nim około 45 milionów ludzi, głównie w prowincjach Shanxi i Henan.

- Hakka – używany przede wszystkim w południowo-wschodnich Chinach, Tajwanie i Nowych Terytoriach, regionie Hongkongu.

- Xiāng (język hunański) – używany głównie w prowincjach Hunan, Guangdong, Guangxi oraz w Syczuanie przez 25 milionów ludzi.

- Gàn – używany przez 20,5 miliona ludzi w prowincjach Jiangxi, Hubei, Anhui, Hunan i Fujian.

- Mín Bĕi (język minbei) – używany przez około 10,3 miliona osób, przede wszystkim w prowincji Fujian i Singapurze.

- Mín Dōng (język mindong) – używany głównie w środkowo-wschodniej prowincji Fujian, w Brunei, Indonezji, Malezji, w Singapurze i Tajlandii.

- Mín Zhōng (język minzhong) używany w centralnej części prowincji Fujian przez około 3,1 miliona ludzi.

- Język dungański (хуэйзў йүян) – używany przez ludność muzułmańską zamieszkałą na terenie Chin, szacuje się, że językiem tym posługuje się około 50 tysięcy osób. Jako jedyna odmiana nie posiada chińskich znaków, lecz cyrylicę.

- Pŭ-Xián – używany środkowo-wschodniej prowincji Fujian, a także w Malezji, Singapurze i Indonezji.

- Huīzhōu – można go usłyszeć w południowej części prowincji Anhui i północnej części prowincji Zhejiang.